आज १८औं गणतन्त्र दिवस: देशभर विविध कार्यक्रम गरी मनाइँदै 

काठमाडौं । संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रको स्थापनाको सम्झनामा देशभर आज १८औं गणतन्त्र दिवस भव्य रूपमा मनाइँदैछ। ऐतिहासिक रूपमा महत्वपूर्ण ठानिएको वि.सं. २०६५ सालको यही दिन, जेठ १५ गते, पहिलो संविधानसभाबाट दुई सय चालीस वर्ष लामो निरङ्कुश राजतन्त्रको औपचारिक अन्त्य गर्दै नेपालले गणतन्त्रको बाटो समातेको थियो। जनआन्दोलन र जनयुद्धको संयुक्त उपलब्धिको रूपमा प्राप्त यस प्रणालीलाई स्मरण गर्न देशभर आज विभिन्न कार्यक्रमहरू आयोजना भइरहेका छन्।

आजको दिनलाई जनताको सर्वोच्चता, नागरिक अधिकार र समावेशी शासन व्यवस्थाको स्थापनाको उत्सवका रूपमा लिइन्छ। यो दिवस वंशीय सत्ता अन्त्य गरी नागरिक अधिकारलाई स्थापित गर्ने ऐतिहासिक दिन हो, जसले नेपाली जनतालाई लोकतन्त्र, सामाजिक न्याय र समान अवसरको प्रत्याभूति दिलाएको छ।

गणतन्त्र दिवस मूल समारोह समितिद्वारा राजधानीको टुँडिखेलस्थित सैनिक मञ्चमा विशेष समारोह आयोजना गरिएको छ। सो कार्यक्रममा राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेल, उपराष्ट्रपति, प्रधानमन्त्री, मन्त्रीपरिषद् सदस्य, उच्चपदस्थ व्यक्तित्वहरू तथा विशिष्ट अतिथिहरूको उपस्थिति रहनेछ। सो अवसरमा देश परिवर्तनका लागि बलिदान दिएका सहिदहरूको सम्झनामा श्रद्धाञ्जलि अर्पण गरिनेछ भने लोकतन्त्र स्थापना र संस्थागतकरणका लागि अग्रजहरूको योगदानको स्मरण गरिनेछ।

नेताहरूले आजको दिनलाई लोकतान्त्रिक संस्कृतिको जगेर्ना गर्दै नागरिकलाई सशक्त, समृद्ध र अधिकारसम्पन्न बनाउने दिशातर्फ अझ दृढ प्रतिबद्धता जनाउने समयका रूपमा अर्थ्याएका छन्। उनीहरूले समावेशी शासन प्रणाली, सामाजिक न्याय, सुशासन र समृद्धिको पक्षमा एकजुट भएर अघि बढ्नुपर्ने आवश्यकता औंल्याएका छन्।

वर्तमान पुस्ताले बलियो अर्थतन्त्रसहितको लोकतान्त्रिक भविष्य सुनिश्चित गर्नुका साथै आगामी पुस्तालाई उदार राज्य, उच्च लोकतान्त्रिक संस्कृति र मौलिक चरित्र प्रदान गर्नुपर्ने सन्देश आजको दिनले बोकेको छ। संविधानप्रदत्त व्यवस्थाअनुसार एकता र सहभागितामार्फत अघि बढ्न सके संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रलाई सुदृढ गर्न सकिने विश्वास गरिएको छ।

गणतान्त्रिक शासन व्यवस्थाले शिक्षा, स्वास्थ्य, सामाजिक सुरक्षा, सार्वजनिक सेवा र रोजगारीमा समान पहुँचको सुनिश्चितता गर्दै प्रत्येक नागरिकलाई राष्ट्र निर्माणको यात्रामा सहभागी गराउनुपर्छ भन्ने धारणा नेताहरूको रहेको छ। जनताको मत, विश्वास र संविधान अनुरूप सरकार तथा सत्ताको सञ्चालन हुनु नै गणतन्त्रको मूल मर्म हो।

आजको दिन, केवल उत्सव मात्र होइन, जनताको अधिकार सुरक्षित गर्न, समाजका सबै तहमा समान न्याय पुर्‍याउन, र राष्ट्रिय स्वाभिमान अभिवृद्धि गर्न गणतन्त्रलाई अझ संस्थागत बनाउने प्रतिबद्धता दोहोर्याउने दिन पनि हो।