- चैत्र ३१, २०८१
- No Comment
- 6
गर्मीमा प्याज खानु किन आवश्यक? यस्ता छन् वैज्ञानिक कारणहरू

काठमाडौँ। गर्मीयाम सुरु भएसँगै डिहाइड्रेसन, थकान, लु लाग्ने समस्या, छालाको एलर्जी तथा पाचनसम्बन्धी गडबडीहरू सामान्य देखिन्छन्। यस्ता समस्या समाधान गर्न सजिलो र घरेलु उपायको रूपमा प्याजको सेवन उपयोगी मानिन्छ। परम्परागत रूपमा गर्मीमा प्याज खाने चलन रहिआएको छ र यसको वैज्ञानिक आधार पनि छ।
विशेषज्ञहरूका अनुसार, प्याजमा प्राकृतिक शीतल गुण हुन्छ, जसले शरीरलाई भित्रबाट चिसो राख्न मद्दत गर्छ। विशेष गरी रातो प्याज गर्मीयामका लागि अझ प्रभावकारी मानिन्छ। गर्मीमा घरबाहिर निस्कँदा सलादमा काँचो प्याज खाने बानीले शरीरको ताप सन्तुलनमा राख्न सहयोग गर्छ।
प्याजमा पानीको मात्रा उच्च हुनुका साथै पोटासियम र अन्य इलेक्ट्रोलाइटहरू पाइन्छन्, जसले शरीरलाई डिहाइड्रेसन हुनबाट बचाउँछ। पसिना धेरै आउने हुँदा शरीरको नुन–पानीको सन्तुलन बिग्रन सक्छ, जसलाई प्याजले सन्तुलित राख्न मद्दत गर्छ।
यसका साथै, प्याजमा पाइने एन्टिअक्सिडेन्ट ‘क्वेर्सेटिन’ र भिटामिन C ले शरीरको रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउने काम गर्छ। गर्मीयाममा संक्रमण र एलर्जी बढी देखिने हुँदा यसले थप फाइदा पुर्याउँछ।
पाचन प्रणाली बलियो बनाउने गुण पनि प्याजमा पाइन्छ। यसमा पर्याप्त फाइबर हुन्छ, जसले अपच, ग्यास र कब्जियत जस्ता समस्या रोक्न मद्दत गर्छ। त्यस्तै, छालामा पसिना, फोहोर र घामका कारण हुने रास तथा एलर्जीबाट बच्न पनि प्याज प्रभावकारी हुन्छ।
परम्परागत विश्वासअनुसार, लुबाट जोगिनको लागि प्याजलाई टाउको वा कानको पछाडि लगाउने चलन पनि छ।
गर्मीमा प्याज खानुको लाभहरू संक्षेपमा:
-
शरीरको ताप नियन्त्रणमा राख्छ।
-
डिहाइड्रेसनबाट बचाउँछ।
-
रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ।
-
पाचन प्रणालीलाई सक्रिय राख्छ।
-
छालाको एलर्जी तथा घामका असरबाट जोगाउँछ।
सेवनका तरिका:
-
सलादको रूपमा काँचो प्याज सेवन गर्ने।
-
दहीसँग मिसाएर खाने।
-
पकाएर तरकारीमा प्रयोग गर्ने।
-
परम्परागत रूपमा टाउको वा कानको पछाडि लगाउने।
गर्मीको मौसममा प्याज खानु सस्तो, सजिलो र स्वास्थ्यका लागि अत्यन्त लाभदायक उपाय हो। यो प्राकृतिक “थर्मल रेगुलेटर” मात्र होइन, शरीरलाई स्वस्थ राख्ने घरेलु औषधि पनि हो।