- चैत्र २९, २०८१
- No Comment
- 7
भात जतिखेर पनि खानु किन ठीक हुँदैन? जान्नुहोस् कहिले खानु उपयुक्त हुन्छ

काठमाडौँ – भात नेपालीहरूको दैनिक जीवनको अभिन्न हिस्सा हो। प्रायःजसो मानिसहरू रोटीभन्दा भातलाई प्राथमिकता दिन्छन्, किनभने यो स्वादिलो, छिटो पकाउने र सजिलै पच्ने खाना हो। तर भात जतिखेर पनि खाँदा स्वास्थ्यमा फाइदा मात्र नभएर नोक्सानसमेत हुन सक्छ भन्ने कुरा धेरैलाई थाहा नहुन सक्छ।
विशेषज्ञहरूको अनुसार, भात खाने सबैभन्दा उपयुक्त समय दिउँसोको खाना हो। यसको प्रमुख कारण भनेको दिउँसो हाम्रो शरीरको मेटाबोलिज्म दर उच्च हुन्छ, जसले गर्दा भात सजिलै पच्न सक्छ। तर रातिको समयमा भने मेटाबोलिज्म सुस्त हुने भएकाले भात पच्न समय लाग्छ, जसले गर्दा तौल बढ्न सक्छ, रगतमा चिनीको मात्रा बढ्न सक्छ, र अन्य धेरै स्वास्थ्य समस्याहरू निम्तिन सक्छन्।
भात ग्लुटेन मुक्त खाना हो, त्यसैले ग्लुटेन एलर्जी भएका मानिसहरूको लागि यो उपयुक्त हुन्छ। साथै, ब्राउन राइसमा फाइबर र एन्टिअक्सिडेन्टको मात्रा धेरै हुने भएकाले यसले मुटुको स्वास्थ्य सुधार गर्न मद्दत गर्छ। भातमा सोडियमको मात्रा कम हुने भएकाले यसले रक्तचाप नियन्त्रण गर्न पनि योगदान पुर्याउँछ।
तर भातको सेवन बेलुकी वा रातिको समयमा गर्नु भनेको शरीरमा अत्यधिक क्यालोरी प्रवेश गराउनु हो, जुन समयमा शरीर सुस्त अवस्थामा पुगिसकेको हुन्छ। यसले गर्दा त्यस क्यालोरीलाई ऊर्जा बनाउन नसकेर बोसोको रूपमा जम्मा हुन सक्छ। यस्तै, भातमा फाइबर कम हुने भएकाले यसले रगतमा चिनीको मात्रा अचानक बढाउन सक्छ, जुन मधुमेहका बिरामीका लागि झनै हानिकारक हुन्छ।
स्वस्थ तरिकाले भात खान चाहनुहुन्छ भने त्यसलाई दाल, तरकारी वा प्रोटिनयुक्त परिकारहरूसँग संयोजनमा खानु राम्रो हुन्छ। ब्राउन राइस रोज्नु अझ उपयोगी हुन्छ, किनभने यसमा पोषक तत्वहरू धेरै हुन्छन्। भातलाई धेरै मसलादार वा तारेर बनाउने प्रवृत्तिबाट पनि टाढा रहनु उपयुक्त हुन्छ।
सारांशमा भन्ने हो भने, भात स्वास्थ्यका लागि लाभदायक छ, तर यसको समय, मात्रा र बनाउने तरिका धेरै महत्वपूर्ण हुन्छन्। यदि तपाईं तौल घटाउने प्रयासमा हुनुहुन्छ वा मधुमेहजस्ता रोगसँग लड्दै हुनुहुन्छ भने, भातको सेवन चिकित्सक वा आहार विज्ञको सल्लाह अनुसार गर्नु बुद्धिमानी हुनेछ।